Mỗi khi ăn một chiếc bánh quy, tôi không còn thấy vị ngọt, vị mặn… mà thấy cả tình mẫu tử thiêng liêng, thấy bài học về lòng tham và sự tin tưởng.

Hộp Bánh Quy Vỡ

Ngày giỗ thứ ba của mẹ chồng, cả họ tụ họp đông đủ. Tôi vốn dĩ chỉ nghĩ đây đơn thuần là một ngày tưởng nhớ, ai ngờ lại trở thành bước ngoặt cay đắng trong đời tôi.

Căn nhà ba tầng, nơi từng là tổ ấm của cả gia đình, hôm ấy tràn ngập tiếng cười nói. Nhưng ẩn sau bữa cơm cúng, sau mâm cỗ thịnh soạn, là ánh mắt săm soi, chờ đợi của từng người: hôm nay bà sẽ công bố chuyện chia tài sản.

Mẹ chồng tôi lúc còn sống vốn nổi tiếng giàu có. Người ngoài đồn đoán bà có trong tay cả chục sổ đỏ, chưa kể vàng bạc, tiền gửi ngân hàng. Tôi không quan tâm nhiều, chỉ nghĩ đó là chuyện của anh em trong nhà. Nhưng chồng tôi thì khác. Anh tin chắc rằng, dù thế nào, vợ chồng tôi cũng sẽ được chia một phần xứng đáng.

Anh thì thầm vào tai tôi trong bữa cỗ:
– Em cứ yên tâm. Mẹ thương anh lắm. Có khi chúng ta được một căn nhà mặt phố cũng nên.

Nghe vậy, lòng tôi cũng dấy lên chút hy vọng. Từ ngày lấy anh, tôi chịu không ít điều tiếng “người ngoài chen vào gia sản”. Nhưng nếu thực sự được chia một phần, ít nhất tôi cũng không bị mang tiếng tay trắng.

Sau khi mọi người ăn uống xong, bà dì cả – người giữ di chúc – mang ra một tập giấy tờ. Cả phòng im phăng phắc.

– Theo di nguyện của chị dâu, hôm nay tôi công bố: toàn bộ mười sổ đỏ sẽ để lại cho con trai út là Tuấn.

Cả phòng rì rầm. Tôi chết lặng. Còn chồng tôi thì há hốc miệng, đôi mắt trợn trừng.

Dì cả nói tiếp:
– Còn chị Ngọc – con dâu trưởng – được trao lại kỷ vật là… một hộp bánh quy.

Mọi ánh mắt dồn về phía tôi. Tôi run run đón lấy chiếc hộp cũ kỹ, méo mó, bên trong là những mảnh bánh quy vỡ vụn. Cả họ nhao nhao bàn tán:

– Ối giời, thế là rõ rồi. Con trai thì được nhà cửa đất đai, con dâu chỉ có hộp bánh.
– Hộp bánh này có khi còn là đồ bỏ đi.

Mặt tôi nóng bừng. Chồng tôi đỏ gay, đứng bật dậy:
– Sao lại bất công thế này? Vợ tôi theo mẹ bao năm, chăm lo cơm nước, cuối cùng chỉ nhận một hộp bánh vỡ?

Dì cả lắc đầu:
– Đây là di nguyện. Không ai được trái.

Mẹ chồng đã chuẩn bị kỹ. Ngay sau buổi công bố, bà dâu út khóa chặt cổng, nói thẳng:
– Giờ nhà này là của vợ chồng em. Anh chị không còn chỗ ở đây nữa.

Chúng tôi ra về tay trắng, giữa ánh mắt hả hê của vài người họ hàng.

Những ngày sau đó là chuỗi ngày tối tăm. Vợ chồng tôi thuê một căn phòng trọ chật hẹp ở ngoại ô. Chồng tôi suy sụp, tối nào cũng uống rượu. Còn tôi, vừa oán giận, vừa tủi thân.

Một buổi tối mưa gió, trong túi chẳng còn nổi mấy đồng, tôi lục lọi hành lý. Chợt thấy hộp bánh quy vỡ nằm ở góc. Tôi cầm lên, nước mắt ứa ra: đói rét đến mức này, đành phải ăn tạm thôi.

Khi mở nắp, bất ngờ thay, dưới lớp bánh vụn là một gói giấy được bọc cẩn thận. Tôi run rẩy mở ra: bên trong là một tập giấy chứng nhận quyền sử dụng đất – chính là một sổ đỏ đứng tên tôi.

Tôi ngồi lặng đi. Hóa ra, mẹ chồng không hề bỏ rơi tôi. Bà đã khéo léo giấu đi tài sản trong chiếc hộp tưởng chừng vô giá trị, để tránh ánh mắt tham lam của người đời.

Tôi đưa sổ đỏ cho chồng. Anh chết sững, rồi bật khóc như một đứa trẻ:
– Mẹ… mẹ vẫn nghĩ cho chúng ta… Vậy mà anh đã trách oan mẹ.

Từ hôm đó, chúng tôi bán mảnh đất, mua một căn hộ nhỏ. Cuộc sống dần ổn định. Chồng tôi cũng bỏ rượu, đi làm trở lại.

Còn hộp bánh quy vỡ, tôi giữ lại, coi như kỷ vật. Mỗi lần nhìn nó, tôi lại nhớ đến ánh mắt nghiêm nghị nhưng ấm áp của mẹ chồng, nhớ đến bài học thấm thía: của cải thật sự không nằm ở số lượng, mà ở tấm lòng của người để lại.

Ngày giỗ thứ tư, vợ chồng tôi trở về thắp hương. Căn nhà xưa nay do Tuấn quản lý, nhưng nghe đâu vì tham lam, làm ăn thua lỗ, anh ta đã cắm dần từng sổ đỏ để trả nợ. Trong nhà giờ trống trơn, chỉ còn lại những bức tường nứt nẻ.

Gặp lại tôi, Tuấn cúi gằm mặt, giọng run run:
– Chị ơi, ngày đó em tưởng chị bị bỏ rơi, nào ngờ mẹ lại khôn ngoan thế. Em… em sai rồi.

Tôi chỉ thở dài:
– Mẹ thương chúng ta theo cách khác nhau. Nhưng nếu không biết giữ, thì của cải nhiều đến mấy cũng tan thành mây khói.

Câu chuyện khép lại, nhưng trong lòng tôi vẫn còn nhiều dư âm. Tôi từng nghĩ mình tay trắng, từng oán giận, từng tuyệt vọng. Nhưng nhờ một hộp bánh quy vỡ, tôi hiểu rằng mẹ chồng đã nhìn thấu mọi mâu thuẫn, đã chọn cách trao gửi tình thương âm thầm nhưng sâu sắc.

Giờ đây, mỗi khi ăn một chiếc bánh quy, tôi không còn thấy vị ngọt, vị mặn… mà thấy cả tình mẫu tử thiêng liêng, thấy bài học về lòng tham và sự tin tưởng.

Và tôi biết, dù mẹ đã rời xa, bà vẫn dõi theo, che chở cho tôi bằng cách riêng của bà.